TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cho thấy quy trình chạy thận an toàn trải qua phần lớn khâu. Người bệnh trước khi chạy thận đặc biệt những người lần đầu tiên chữa trị bằng cách này phải chuẩn bị từ vài tuần tới vài tháng.
Trước khi được chạy thận, người bệnh phải được tiếp cận mạch máu (a vascular access). Bác sĩ sẽ dùng kim dẫn một lượng nhỏ máu ra ngoài cơ thể, chạy tới máy chạy thận và từ máy chạy thận chạy lại vào trong cơ thể thông qua một cây kim khác. Vùng được đưa kim vào cần được hồi phục hoàn toàn trước khi việc chạy thận bắt đầu.
Hiện nay, có 3 phương pháp tiếp cận mạch máu, qua lỗ thông động tĩnh mạch (Arteriovenous (AV) fistula), qua ống thông nối động - tĩnh mạch nhân tạo (AV graft), đặt đường di truyền tĩnh mạch trung tâm.
“Khâu chuẩn bị trước chạy thận tiến hành khá kỹ như cân nghiêm trọng của bệnh nhân, huyết áp, mạch, nhiệt độ có đủ cơ hội để tiến hành cách này hay không. Nếu bệnh nhân đủ điều kiện, bác sĩ sẽ tiến hành khử trùng vùng tiếp cận máu”, TS.Bs Trương Hồng Sơn nói.
Trong khi chạy thận, người bệnh được đưa vào vùng tiếp cận mạch máu 2 cây kim. Mỗi cây kim sẽ được nối với một ống đàn hồi và nối với máy chạy thận. Thông qua một ống, máy chạy thận sẽ lọc một vài ml máu một lần, cho phép chất thải và chất lỏng từ máu đi vào một chất lỏng làm sạch được gọi là chất thẩm tách (dialysate). Máu được lọc sẽ trở lại cá thể người thông qua ống thứ hai.
Người bệnh đang được lọc thận nhân tạo ở khoa Thận nhân tạo, căn bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: HQ).
TS.BS Trương Hồng Sơn cho biết với người chạy thận dưới 3 lần/tuần, khi máu chạy ra khỏi cá thể người có khả năng sẽ thường mọc biểu hiện buồn nôn, đau bụng, việc này có khả năng được điều chỉnh bằng kỹ thuật yêu cầu bác sĩ điều chỉnh tốc độ lọc máu, loại thuốc hoặc loại chất thẩm tách sử dụng. Trong quá trình chạy thận, huyết áp và nhịp tim thay đổi phần lớn, yêu cầu chuyên gia phải theo dõi sát sao.
Sau khi chạy thận xong, người bệnh được rút hai kim ra khỏi tiếp cận mạch máu và băng lại. Bệnh nhân sẽ được cân lại một lần nữa sau đó có khả năng trở về nhà sinh hoạt bình thường, đợi đến lần chạy thận tiếp theo.
Quá trình thực hiện cách này luôn cần có sự giám sát của chuyên gia để điều trị những tình huống bất ngờ có khả năng xảy ra.
Quy trình chạy thận
Chuẩn bị
Chuẩn bị cho người bệnh chạy thận nhân tạo bắt đầu vài tuần tới vài tháng trước khi thủ tục đầu tiên. Để cho phép truy cập dễ dàng vào máu, một chuyên gia phẫu thuật sẽ tạo ra một nơi truy cập mạch máu. Đây là nơi ở bên ngoài của cơ thể, nơi máu được lấy ra để chạy thận nhân tạo và sau đó quay trở lại. Việc truy cập phẫu thuật cần có thời gian để điều trị lành trước khi bắt đầu trị bệnh chạy thận nhân tạo.
Ba loại truy cập được sử dụng
Lỗ động tĩnh mạch (AV). Lỗ AV, phẫu thuật tạo ra một kết nối giữa động mạch và tĩnh mạch, thường là ở cẳng tay của cánh tay không thuận. Đây là loại ưa thích của truy cập.
AV ghép. Tình trạng các mạch máu là quá nhỏ để tạo thành một lỗ rò AV, chuyên gia phẫu thuật thay tại có khả năng tạo ra một đường dẫn giữa một động mạch và tĩnh mạch, dùng một ống linh hoạt tổng hợp được gọi là ghép, đôi khi được gọi là ghép cây cầu tổng hợp.
Ống thông tĩnh mạch trung ương. Tình trạng cần chạy thận nhân tạo cấp cứu, bác sĩ phẫu thuật có khả năng chèn một ống nhựa (ống thông) vào một tĩnh mạch khá lớn ở cổ hoặc gần háng. Ống thông là tạm thời.
Quá trình lọc máu
Bệnh nhân chạy thận nhân tạo. (Ảnh minh họa).
Trong quá trình lọc máu, có hai cây kim được đưa vào cánh tay thông qua truy cập và ghi sẵn tại chỗ để duy trì an toàn. Mỗi kim được gắn vào một ống nhựa dẻo, kết nối với một máy tính được gọi là 1 dialyzer. Dialyzer lọc máu một vài ounce ở một thời điểm, cho phép chất thải và các chất lỏng thêm để đi từ máu vào trong một chất lỏng làm sạch dialysate. Máu được lọc trở lại thân thể thông qua kim khác.
Trong quá trình điều trị, ngồi hoặc dựa ngửa trên ghế trong khi máu chảy qua những dialyzer. Có thể sử dụng thời kỳ để xem truyền hình, đọc, giấc ngủ ngắn hoặc thực hiện những cuộc gọi điện thoại. Nếu nhận được chạy thận nhân tạo vào ban đêm, có thể ngủ trong suốt quá trình.
Chạy thận nhân tạo không làm vết thương bệnh nhân, nhưng có khả năng gặp chuột rút ở bụng và buồn nôn khi chất lỏng dư thừa được lấy ra từ cơ thể - đặc biệt là nếu trải qua lọc máu ba lần một tuần (chạy thận nhân tạo thông thường) chứ không phải là sáu hoặc bảy lần một tuần (chạy thận nhân tạo hàng ngày).
Do bởi huyết áp và nhịp tim có khả năng dao động do chất lỏng dư thừa được rút ra từ thân thể, áp lực máu và nhịp tim sẽ được kiểm tra rất nhiều lần trong thời kỳ chữa bệnh.
Sau khi chạy thận nhân tạo, kim được loại bỏ từ nơi truy cập và áp suất được áp cho để ngăn chảy máu.
Kết quả
Nếu đã có suy thận đột ngột hoặc cấp tính, có thể cần phải chạy thận nhân tạo chỉ trong một thời kỳ ngắn cho tới khi thận phục hồi. Tuy nhiên hầu hết mọi người suy thận mãn cần chạy thận nhân tạo cho phần còn lại của cuộc sống của họ trừ khi họ có thể có được ghép thận.
Mặc dù chạy thận nhân tạo thông thường chủ yếu hơn, một số nghiên cứu thấy chạy thận nhân tạo thường xuyên hơn liên quan tới chất lượng đời sống tốt hơn, tăng phúc lợi và những triệu chứng giảm. Thèm ăn, mô hình ngủ, hiện trạng năng lượng và nguy cơ tập trung có thể cải thiện, trong khi các triệu chứng như chuột rút, đau đầu và khó thở là ít có thể.
Người bệnh nào sẽ phải chạy thận?
Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, cách này được chỉ định cho các bệnh nhân thận mạn tính và vết thương thận cấp (suy thận cấp). Các căn bệnh này khiến thận mất khả năng lọc và loại bỏ lượng dịch dư thừa ra khỏi thân thể. Chạy thận nhân tạo, hay còn gọi là lọc máu, là một trong những cách chữa bệnh nếu suy thận.
Phương pháp này làm giúp loại bỏ các chất cặn bã như ure ra khỏi máu, lượng dịch thừa ra khỏi cá thể người, duy trì sự cân bằng điện giải. Đây là các chức năng một quả thận đang bị bệnh lý không nguy cơ làm được.
Khi người bệnh mọc các biểu hiện sau sẽ được chỉ định chạy thận:
- mọc những biểu hiện của hội chứng ure (uremic syndrome) như buồn nôn, nôn mửa, mất cảm giác ngon miệng, mệt mỏi.
- Tăng kali máu.
- Có biểu hiện cho thấy thận không đủ nguy cơ loại bỏ lượng dịch thừa ra khỏi có khả năng như bị phù.
- Tăng axit máu.
- Viêm màng ngoài tim.
“Chạy thận nhân tạo có thể được chỉ định cho một số trường hợp ngộ độc cấp, trước khi thận mất hoàn toàn chức năng và có khả năng gây những ảnh hưởng nghiêm trọng”, TS Sơn cho hay.
Quá trình thực hiện kỹ thuật này có thể xảy ra những tai biến như tụt huyết áp, chuột rút, buồn nôn, nôn, nhức đầu, đau ngực, ngứa và ớn lạnh. Tác hại ít gặp hơn là hội chứng mất cân bằng, phản ứng dị ứng (phản ứng màng lọc), rối loạn nhịp tim, chèn ép tim…
Tin tức khác:
Dịch vụ giặt nệm tại nhà bằng máy nước nóng giá rẻ
Dịch vụ giặt ghế văn phòng giá rẻ trong ngày số lượng lớn
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét